Fraude: een gesel van deze tijd.
Fraude komt veel meer voor dan de meeste ondernemers vermoeden. Zo toont een onderzoek van Allianz Trade aan. Henk Deraedt, Director Bank & Special Products bij Allianz Trade, licht de onderzoeksresultaten toe en geeft tips & tricks om fraude te voorkomen.
Meer fraude dan je denkt
“De voorbije twee jaar werd de helft van de ondernemingen geconfronteerd met fraude”. Met dit opmerkelijke cijfer steekt Henk Deraedt van wal als hij de onderzoeksresultaten toelicht van een survey die Allianz Trade onlangs heeft gevoerd.
“Deze vele fraudegevallen leidden gelukkig niet altijd tot schade,” voegt Henk toe, “vele ondernemers herkennen fraudepogingen en kunnen zo onheil afwenden.” Evenwel, dat afwenden wordt steeds moeilijker, omdat het aantal fraudepogingen groeit.
“Twee derden van de ondervraagde ondernemers zegt dat ze in het voorbije jaar meer met fraude zijn geconfronteerd dan voorheen,” vertelt Henk. “Vraag is dan ook niet óf je als ondernemer geconfronteerd zal worden met fraude, maar wanneer,” vult hij aan.
Als fraude tot schade leidt, zijn de betrokken bedragen trouwens niet gering. Voor de schades die de ondervraagde ondernemers door fraude leden: in de helft van de gevallen bedroegen die minder dan 50.000 euro, maar in 2 gevallen waren ze zelfs hoger dan 5 miljoen euro!
Fraude voorkomen
“Je kan dus maar beter fraude voorkomen,” aldus Henk. “En dat is een kwestie van voldoende controlemechanismen inbouwen in je bedrijfsvoering en die mechanismen afdoende testen.”
Zo kan je interne fraude door eigen medewerkers voorkomen door het vierogenprincipe toe te passen waarbij (omvangrijke) geld- of goederentransacties altijd het akkoord van een tweede medewerker vereisen.
Het is niet onverstandig om medewerkers in ‘fraudegevoelige’ functies grondig te screenen. Interne fraude wordt trouwens vaak gepleegd door de medewerkers waarvan je het het minst verwacht. “Bijvoorbeeld hardwerkende collega’s die veel aanwezig zijn en zelden vakantie opnemen, want om de fraude niet op te laten vallen, moeten ze aanwezig zijn,” verduidelijkt Henk.
Ofschoon interne fraude – waarbij eigen medewerkers geld of goederen afleiden naar persoonlijke rekeningen of adressen – veel meer voorkomt dan externe fraude, neemt men vaak het omgekeerde aan. “Wellicht wordt interne fraude veelal binnenskamers gehouden, omdat het geschade vertrouwen in de ‘eigen’ mensen erg groot is,” verklaart Henk.
Externe fraude door een niet-bedrijfseigen persoon – zoals CEO-fraude, waarbij iemand die zich als CEO van de onderneming voordoet, een medewerker beweegt om een som over te schrijven naar een rekening van de fraudeur – is dan ook veel bekender. Of ook factuurfraude waarbij een fraudeur een factuur onderschept en het rekeningnummer van de begunstigde vervangt door het zijne.
“Om externe fraude te voorkomen is een open bedrijfscultuur van belang,” aldus Henk. “Als er een bevelcultuur heerst, zal een medewerker sneller geneigd zijn om een ‘opdracht van hogerhand’ die in feite van een fraudeur komt, uit te voeren.”
Het is belangrijk om medewerkers te wijzen op frauderisico’s en hen op te leiden in het herkennen van fraudepogingen. Henk geeft een voorbeeld uit de eigen organisatie van Allianz, die zijn medewerkers vraagt om e-mailberichten waarvan ze vermoeden dat ze frauduleus zijn, naar een aparte mailbox te slepen.
Af en toe stuurt Allianz zelf fake bedriegelijke berichten uit naar zijn werknemers. De medewerkers die de berichten als frauduleus herkenen en naar de phishing box slepen, krijgen een felicitatie; wie dat niet doet, wordt aangemaand om voortaan voorzichtiger te zijn. “Het is belangrijk om de controlemechanismen die je invoert, te testen,” geeft Henk mee.
Uiteraard is ook jouw IT-infrastructuur van belang om fraudepogingen af te weren. Werp een firewall op, houd je softwareapplicaties altijd up-to-date en zorg ervoor dat back-ups geheel afgescheiden zijn van wat ze dupliceren (op afzonderlijke servers staan).
Fraudeverzekering als sluitstuk
Zelfs als je al deze inspanningen levert om fraude te voorkomen, is het nooit uitgesloten dat je toch nog slachtoffer wordt. Fraudeurs worden immers steeds inventiever. Zo laten deep fake technieken zelfs toe om stemmen én portretbeelden – bijvoorbeeld van de CEO – na te bootsen.
“Het is dan ook verstandig om een fraudeverzekering af te sluiten als sluitstuk van het preventief fraudebeleid in jouw onderneming,” aldus Henk. Allianz Trade heeft alvast gedurende meer dan 50 jaar expertise uitgebouwd in dit domein.
“Wij kunnen frauderisico’s dan ook zeer goed afdekken. En dat terwijl andere verzekeraars – vermoedelijk omwille van de groei in fraudeschades – zich vandaag terugtrekken uit de markt,” besluit hij.